WGBO
In de Wet Geneeskunde Behandelings Overeenkomst (WGBO) zijn rechten en plichten van patiënten en zorgverleners vastgelegd. Hieronder worden de volgende onderwerpen kort toegelicht:
- Recht op informatie
- Behandelen met toestemming
- Recht op inzage medisch dossier
- Recht op privacy
- Recht op second opinion
Daarnaast wordt ingegaan op de onderwerpen:
- WGBO en minderjarigen: kinderen tot 12 jaar, tussen 12 en 16 jaar en van 16 jaar en ouder
- WGBO en wilsonbekwamen
Recht op informatie
Als patiënt heeft u recht op zo volledig mogelijke informatie. De zorgverlener is verplicht u in begrijpelijke taal te informeren over:
- uw ziekte of aandoening
- de aard van de voorgestelde behandeling of het onderzoek
- andere behandelingsmogelijkheden
- de gevolgen of de eventuele risico’s van de behandeling of het onderzoek
- de medicijnen en eventuele bijwerkingen
In veel gevallen krijgt u een folder over uw aandoening of de behandeling mee. U kunt de informatie dan thuis nog eens rustig doorlezen.
Behandelen met toestemming
U mag alleen worden behandeld als u daarvoor toestemming heeft gegeven. Daarom zal de arts u uitleggen waarom een bepaalde behandeling noodzakelijk is in uw geval. Deze informatie heeft u nodig om te beslissen of u de behandeling wel of niet wilt.
In acute situaties moet de zorgverlener zonder toestemming van de patiënt handelen, bijvoorbeeld wanneer u bewusteloos bent geraakt.
Recht op inzage medisch dossier
Recht op privacy
U heeft als patiënt het recht te bepalen of informatie over u aan anderen mag worden doorgegeven. Zorgverleners kunnen alleen mét uw toestemming informatie over uw ziekte en behandeling aan anderen geven. Deze toestemming kunt u mondeling of schriftelijk geven en moet in uw medisch dossier opgetekend worden.
Recht op second opinion
Als u twijfelt over een behandeling, dan kunt u, bij voorkeur in overleg met uw behandelend arts, een second opinion (tweede mening) opvragen. Deze arts neemt de behandeling niet over, maar geeft alleen zijn of haar mening.
Voor een second opinion heeft u een verwijzing nodig. U kunt met uw eigen zorgverlener bespreken dat u een tweede mening wilt en hem/ haar om een verwijzing vragen. U kunt ook uw huisarts vragen u door te verwijzen.
Het is aan te raden om vooraf bij uw zorgverzekeraar te informeren of de second opinion wordt vergoed.
WGBO en minderjarigen: kinderen tot 12 jaar, tussen 12 en 16 jaar en van 16 jaar en ouder
In de WGBO wordt ook aandacht geschonken aan de rechten en plichten van minderjarigen. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar kinderen tot 12 jaar, tussen 12-16 jaar en van 16 jaar en ouder:
- Bij kinderen jonger dan 12 jaar beslissen de ouders over de voorgenomen behandeling. Aan jonge kinderen moet wel door de zorgverlener op een begrijpelijke wijze worden uitgelegd wat er gaat gebeuren.
- Zijn de kinderen tussen de 12 en 16 jaar dan moeten zowel ouder als kind afzonderlijk toestemming geven voor de voorgenomen behandeling.
- Jongeren vanaf 16 jaar worden in de WGBO gelijkgesteld met volwassenen; zij kunnen zelfstandig toestemming geven voor een bepaalde behandeling, instemming van de ouders of verzorgers is niet nodig. Dit betekent dat de jongere van 16 jaar en ouder zelf mag beslissen over de voorgenomen behandeling en zijn medisch dossier mag opvragen en inzien. Zorgverleners moeten de jongere toestemming vragen om de ouders te informeren over de voorgenomen behandeling. Ouders hebben geen recht meer op inzage in het dossier tenzij hun zoon of dochter hiermee instemt. Dit betekent onder andere dat de jongere van 16 jaar of ouder zelf een afspraak met een zorgverlener van het Ommelander Ziekenhuis kan maken en dat hij of zij degene is die beslist of hij/zij zelf dan wel de zorgverlener de ouders vertelt over de afspraak en de reden daarvoor.
Bekijk ook de animatie 'Ja dokter, nee dokter'. Hierin wordt aan de hand van sprekende voorbeelden uitgelegd wat de WGBO voor de drie verschillende leeftijdsgroepen betekent.
WGBO en wilsonbekwamen
De WGBO voorziet ook in een regeling voor vertegenwoordiging van een meerderjarige, maar wilsonbekwame patiënt, zoals een patiënt met dementie of een patiënt die in coma ligt.
Iedereen kan een verklaring opstellen waarin hij kan aangeven wie als zijn vertegenwoordiger zal optreden als hij daar zelf niet meer toe in staat is. Heeft u zo’n verklaring? Dan zal uw vertegenwoordiger voor u, als gemachtigde, al dan niet toestemming geven voor bepaalde handelingen.
Is er geen vertegenwoordiger vastgelegd, dan kan de partner, een ouder of een kind, broer of zus als vertegenwoordiger optreden.