Behandeling met radioactief jodium

Jodium wordt opgenomen door de schildklier. Radioactief jodium bestraalt de schildklier van binnenuit en maakt zo de te sterke werking ervan ongedaan. Het kan enige weken tot maanden duren voor het resultaat van de behandeling merkbaar wordt.

Voordat u de behandeling krijgt, bent u al enkele malen bij de internist geweest. Hij/zij heeft met u over uw schildklierziekte gesproken en de behandeling met radioactief jodium voorgesteld.
Eerst moet de dosis radioactief jodium worden bepaald die voor u nodig is. Voor de behandeling wordt daarom de jodiumopname van uw schildklier bepaald. Dit gebeurt door middel van een schildklierscan met functiebepaling. Is dit kort geleden al gebeurd, dan is een nieuwe scan niet nodig.
Ook sturen wij u een vragenlijst toe, die ingevuld teruggestuurd dient te worden.
Wanneer u tussen het maken van de afspraak en het onderzoek nieuwe medicijnen heeft gekregen, dan moet u dit zo spoedig mogelijk bij de afdeling Medische Beeldvorming melden.

In de periode voor de behandeling mogen bepaalde medicijnen en levensmiddelen niet gebruikt worden.

Medicatie
Gebruikt u alléén schildklier remmende medicijnen: 

• Strumazol, Carbimazol: 3 dagen staken.
• PTU: 15 dagen staken.

Gebruikt u alléén schildklierhormoon: 

• Levothyroxine (bijv. Thyrax): 4 weken staken.

Gebruikt u schildklier remmende medicijnen èn schildklierhormoon: 

• Strumazol, Carbimazol en levothyroxine (bijv. Thyrax): allebei 3 dagen staken.
• PTU en levothyroxine (bijv. Thyrax): allebei 15 dagen staken.

Levensmiddelen

• Jodiumhoudend voedsel (bijv. zeebanket of zeevis): 3 dagen staken.
• Hoestdrank of homeopathische middelen waar jodium in zit: 4 weken staken.
• Etenswaren met Kelp of andere zeewieren: 3 maanden staken.

Contrast 

• De afgelopen 3 maanden mag u geen röntgenonderzoek met contrastmiddelen hebben gehad.
  

Bij vrouwen tot 45 jaar wordt vóór de behandeling een zwangerschapstest verricht. Indien u binnen deze groep valt, moet u op de dag van de behandeling (minimaal 1 uur voor de behandeling) ochtendurine meenemen voor de zwangerschapstest. Wanneer de uitslag van de test wijst op een zwangerschap, wordt de behandeling uitgesteld.

Voor dit onderzoek wordt een afspraak gemaakt. Hiervoor moet u in de ochtend een capsule met jodium innemen; in de middag worden er foto’s gemaakt en metingen uitgevoerd om uit te rekenen hoeveel jodium door de schildklier is opgenomen. Deze metingen worden de volgende dag herhaald. Tussen beide opnames zit ongeveer 24 uur (zie voor uitgebreidere informatie de folder: Schildklierscan + functie).
Voor deze scan wordt een ander type jodium gebruikt dan voor de uiteindelijke behandeling. De straling die door dit type jodium wordt uitgezonden is niet schadelijk voor anderen. Gedragsregels zijn daarom na de schildklierscan niet nodig.

De eigenlijke behandeling wordt uitgevoerd door de nucleair geneeskundige, de arts die aan de afdeling Medische Beeldvorming verbonden is. Voor de jodiumtoediening neemt hij alles nog eens met u door en beantwoordt uw vragen. Daarna krijgt u het radioactief jodium. Dit bevindt zich in een kleine capsule, die u met wat water inneemt. De capsule heeft geen smaak en u merkt verder ook niets. Na inname van de capsule moet u 2 uur in de wachtkamer op de nucleaire geneeskunde blijven. Een deel van de radioactieve stof zal in uw urine terecht komen. Daarom wordt u na deze 2 uur gevraagd om uit te plassen en daarna kunt u naar huis.
De behandeling en wachttijd samen duren dus ongeveer 2,5 uur. Het is misschien prettig om iets mee te nemen om de wachttijd zo aangenaam mogelijk te maken.

De gegeven hoeveelheid radioactief jodium heel klein. U hoeft daarom na de behandeling niet geïsoleerd of opgenomen te worden. Toch kunt u andere personen aan straling blootstellen. Dit brengt weliswaar geen direct gevaar met zich mee, maar de hoeveelheid straling moet toch altijd zo klein mogelijk gehouden worden. Dit geldt voor iedereen, maar voor kleine kinderen in het bijzonder. We adviseren u dan ook dringend om de hierna vermelde leefregels zo goed mogelijk te volgen gedurende 1 week. De hoeveelheid straling die anderen (met name uw huisgenoten) op deze manier kunnen ontvangen, zal dan heel klein en zeer aanvaardbaar zijn.

Hoe staat het met contacten met zwangere vrouwen?
U moet contact hebben met zwangere vrouwen zoveel mogelijk vermijden. Probeer op minstens 2 meter afstand van zwangeren te blijven.

Is het veilig om zwanger te worden of een kind te verwekken?
Een beetje radioactief jodium zal ongeveer 2 maanden in uw lichaam blijven. Eventueel door het radioactieve jodium beschadigde zaad- of eicellen zijn echter pas na ongeveer 4 maanden uit het lichaam weg. Daarom is het verstandig om pas na 4 maanden zwanger te worden of een kind te verwekken.

Kan ik nog steeds voor mijn kinderen zorgen?
Als uw kinderen jonger dan 10 jaar zijn, moet u zo min mogelijk direct lichamelijk contact met uw kinderen hebben (zoals knuffelen en op schoot houden). Het gevaar van de straling is voor kleine kinderen namelijk groter dan voor volwassenen.

Hoe staat het met baby’s?
Bij kinderen jonger dan 2 jaar moet u iemand anders vragen om gedurende 1 week, de tijd dat de leefregels gelden, voor deze kinderen te zorgen, zoals luiers verwisselen en eten geven. U wordt aangeraden om indien mogelijk deze kleine kinderen uit logeren te sturen.

Kan ik doorgaan met borstvoeding?
Het radioactieve jodium gaat via het bloed naar de moedermelk gedurende een vrij lange tijd. Borstvoeding moet daarom voor de behandeling worden gestopt en daarna niet meer worden begonnen (afkolven heeft dus geen zin).

Kan ik lichamelijk contact hebben met mijn partner of andere huisgenoten?
Lichamelijk contact zoals omarmen of vrijen moet worden beperkt tot circa een half uur per dag. U moet in aparte bedden slapen die ook nog eens ongeveer 2 meter uit elkaar moeten staan. Deze afstand geldt ook als de bedden in verschillende kamers staan. Muren houden de straling namelijk niet (voldoende) tegen.

Gelden al deze regels ook voor personen van 60 jaar en ouder?
Het gevaar voor straling is veel kleiner wanneer men ouder is dan 60 jaar. Indien uw huisgenoten etc. ouder zijn dan 60 jaar behoeft u daarom deze regels niet streng te volgen. Neem alleen die maatregelen die makkelijk te nemen zijn, zoals enige afstand houden bij eten en tv kijken of lezen.

Mag ik bezoek ontvangen?
Bezoekjes korter dan ongeveer 2 uur zijn geen probleem. Houd wel ongeveer 2 meter afstand tot uw bezoek en vermijd lichamelijk contact. U moet het bezoek van jonge kinderen en zwangeren zoveel mogelijk vermijden.

Mag ik werken?
De meeste mensen kunnen na vertrek uit het ziekenhuis gewoon gaan werken. Indien u met kleine kinderen of op zeer korte afstand van uw collega’s werkt, kan het nodig zijn om enige tijd te verzuimen. Vraag uw behandelende arts in het ziekenhuis om met de stralingsdeskundige te overleggen voor een advies ‘op maat’. Dit is ook van belang voor uw bedrijfsarts.

Mag ik naar school?
Nee, na de behandeling moet enige tijd verzuimd worden. Vragen over hoe lang dit verzuim moet duren, kunt u aan de nucleair geneeskundige stellen.

Kan ik naar de film, theater etc. gaan?
Liever niet. U kunt het beste bioscopen, horeca en andere gelegenheden waar u langer dan 1 uur dichtbij andere mensen zit of staat vermijden.

Kan ik gebruik maken van het openbaar vervoer?
De eerste week na thuiskomst moet u reizen met het openbaar vervoer die langer dan 1 uur duren alleen maken als het niet anders kan. Probeer bij langere ritten een plaats te vinden waar u alleen zit of ga af en toe ergens anders zitten.

Kan ik een taxi nemen?
Jawel, maar ga rechts achterin de auto zitten en niet naast de chauffeur.

Kan ik vliegen?
Voor maatregelen omrent vliegreizen is advies ‘op maat’ door de stralingsdeskundige vereist. Bent u van plan binnen 1 jaar na de behandeling een vliegreis te gaan maken? Meld dit dan aan degene die de behandeling bij u uitvoert. Er zal dan een “vliegbrief” voor u worden opgesteld, waarmee u kunt aantonen dat u vanwege een behandeling radioactieve stoffen in uw lichaam heeft.

Kan ik hetzelfde toilet gebruiken als anderen?
Ja, u kunt normaal van het toilet gebruik maken, maar kijk uit met knoeien. Daarom moet u, ook als u een man bent, zittend plassen. Gebruik altijd wcpapier en spoel de wc door. Het is ook belangrijk dat u altijd direct na afloop uw handen wast, ook al heeft u alleen maar geplast.

Zijn er problemen met wasgoed, serviesgoed, handdoeken enzovoorts?
Het jodium gaat ook in zweet en speeksel zitten. Het is daarom belangrijk dat u uw wasgoed, handdoeken, bord, bestek etc. niet samen met anderen gebruikt. U kunt al deze spullen gewoon met de andere was mee (af)wassen. Na het (af)wassen kan alles weer door iedereen gebruikt worden. Het is dan weer helemaal veilig.

Wat moet ik of mijn familie doen als ik (onverwachts) in een ziekenhuis wordt opgenomen?
Het is belangrijk dat u direct aan degene die u opneemt vertelt dat u kortgeleden behandeld bent met radioactief jodium. Dit moet ook als u in hetzelfde ziekenhuis opgenomen wordt als waarin u met het jodium behandeld bent.

Wat moet mijn familie doen als ik (onverwachts) kom te overlijden?
In dat geval moet er door uw familie contact opgenomen worden met de nucleaire geneeskunde van de afdeling Medische Beeldvorming.

Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd bent. Bij vragen kunt u contact opnemen met de afdeling Medische Beeldvorming via het algemene telefoonnummer 088 – 066 1000.