De plakproef

Bepaalde stoffen (allergenen) kunnen een allergische reactie veroorzaken. Allergenen komen in de lucht voor, maar ook in producten die direct met de huid in aanraking komen. Als iemand allergisch is voor een bepaalde stof, reageert het lichaam op contact met die stof. Hoe het lichaam reageert, is afhankelijk van het soort allergie dat iemand heeft: een allergie met een vroege reactie of een allergie met een late reactie. 

• Bij een allergie met een vroege reactie kan iemand last krijgen van bijvoorbeeld rode tranende ogen, een verstopte neus of loopneus en zelfs een benauwd gevoel. 
• Een allergie met een late reactie veroorzaakt alleen huidklachten: roodheid, jeuk, bultjes, blaasjes, schilfers.

Om te weten te komen of uw klachten worden veroorzaakt door een allergie met een late reactie, heeft uw behandelend arts de plakproef test voor u aangevraagd.

Bij de plakproef testen we allergenen die direct met de huid in aanraking komen. Deze allergenen komen voor in producten waar we dagelijks contact mee hebben, zoals cosmetica, geurstoffen, schoonmaakmiddelen en rubber. Deze allergenen veroorzaken een allergie met een late reactie.

De duur van de plakproef en niet douchen
Het aanbrengen van de allergenen op uw rug gebeurt op een maandag of dinsdag en duurt ongeveer 20 minuten. Voor het beoordelen van de huid moet u 2x terugkomen: op de donderdag of vrijdag en op de maandag of dinsdag na het aanbrengen van de allergenen. Dit duurt beide keren ongeveer 10 à 15 minuten. Gedurende deze week mag u niet douchen.

Stop 5 dagen voor het onderzoek met het gebruik van bepaalde zalven/crèmes/lotions
Het gebruik van bepaalde zalven/crèmes/lotions kan de uitslag van de plakproef beïnvloeden. Ze onderdrukken namelijk een allergische huidreactie. Het is daarom belangrijk dat u 5 dagen voor het onderzoek de zalf/crème/lotion niet meer op uw rug gebruikt. U mag dit nog wel op de overige delen van het lichaam gebruiken.In de onderstaande lijst ziet u welke zalven/crèmes/lotions dit zijn. De eerste naam is de stofnaam, de naam tussen haakjes is de merknaam. U kunt 1 van de namen of beide namen op de verpakking aantreffen. Bij twijfel kunt u contact opnemen met de afdeling Dermatologie (zie het einde van de gehele tekst voor de contactgegevens).

Zalven die 5 dagen van te voren gestopt moeten worden zijn: 

• Betamethasondipropionaat (Diprosone) 
• Betamethasondipropionaat in propyleenglycol (Diprolene) 
• Betamethason/salicylzuur (Diprosalic) 
• Betamethasonvaleraat (Betamethason, Betnelan, Celestoderm) 
• Clobetasol (Clarelux, Dermovate) 
• Clobetason (Emovate) 
• Desoximetason (Ibaril, Topicorte) 
• Diflucortolon (Nerisona) 
• Flumetason (Locacorten) 
• Flumetason/salicylzuur (Locasalen) 
• Fluticason (Cutivate) 
• Hydrocortison 
• Hydrocortisonbutyraat (Locoid) 
• Hydrocortison/ureum (Calmurid HC, Hydrocortison-ureum Zalf FNA) 
• Mometason (Elocon) 
• Pimecrolimus (Elidel) 
• Tacrolimus (Protopic) 
• Triamcinolonacetonide (Triamcinolon) 
• Triamcinoloacetonide-salicylzuur

De plakproef wordt op uw rug uitgevoerd. Daarom is het belangrijk om op de dag van de plakproef geen zalf, crème of bodylotion op uw rug te gebruiken. Daarnaast moet uw rug op het moment van de test vrij zijn van eczeem en mag de huid niet verbrand zijn.

Onder verantwoordelijkheid van de dermatoloog, voert een medewerker van de polikliniek Dermatologie de plakproef uit.

Een verpleegkundige haalt u op uit de wachtkamer en brengt u naar de onderzoekskamer. U neemt plaats op een kruk. Vervolgens legt de verpleegkundige u uit wat er precies gebeurt.

1. U ontbloot uw rug. Vervolgens plakt de verpleegkundige de te testen stoffen op uw rug. U krijgt ongeveer 40 stoffen op uw rug. De standaardreeks bevat de meest voorkomende allergenen. Dit kan zo nodig aangevuld worden met eigen gebruikte middelen zoals zalven, crèmes en/of bodylotions, waar u thuis of op uw werk mee in aanraking komt.
   
   
2. Nadat alle stoffen op de rug zijn aangebracht, dekt de verpleegkundige de stoffen af met huidvriendelijke pleisters. Daarna markeert hij de huid rondom de pleisters met een huidvriendelijke stift, waarna u zich weer kunt aankleden. U mag daarna een week niet douchen.
   
   
3. Voor het slagen van het onderzoek is het van belang dat de pleisters niet verschuiven. Wij vragen u daarom gedurende 1 week (tot na de tweede beoordeling van de huid) niet te douchen. Onderneem ook geen activiteiten waarvan u overmatig gaat transpireren (zoals sporten). Wij verzoeken u bovendien gedurende de week waarin het onderzoek plaatsvindt niet met uw rug in de zon te gaan. Breng ook geen zalf/crème/lotion op de rug aan. 
   
   
4. Na 2 dagen (48 uur) verwijdert u thuis zelf de pleisters van uw rug. Het verwijderen van de pleisters veroorzaakt roodheid van de huid. Dit trekt meestal binnen een halfuur weer weg. Als de puntjes van de markeerstift vervaagd zijn, kunt u deze met een pen of stift opnieuw aanbrengen. Wij verzoeken u de pleisters te bewaren. 
   
   
5. Na 3 dagen komt u terug op de polikliniek Dermatologie. 
   
   
6. De doktersassistente of arts roept u op uit de wachtkamer en neemt u mee naar de onderzoekskamer. U neemt plaats op een kruk. Nadat u uw rug heeft ontbloot, wordt uw huid beoordeeld. Dit heet het aflezen van de plakproef. De arts kijkt daarbij of uw huid gereageerd heeft op de aanwezigheid van allergenen. Hij noteert de bevindingen. Bij een positieve reactie op een plaktest is in ieder geval sprake van roodheid en zwelling. Verder kunnen er bultjes of blaasjes zichtbaar zijn en kan de huid jeuken. 
   
   
7. Na het aflezen kunt u naar huis. U wordt verzocht nog niet te douchen of activiteiten te ondernemen waardoor u overmatig gaat transpireren. Kort douchen/afspoelen zonder het gebruik van zeep en zonder spons of washand op de rug is toegestaan. Zo nodig kunt u de omlijning weer bijhouden met een balpen of stift. 
   
   
8. Op maandag of dinsdag volgt de tweede beoordeling van uw huid. Dit vindt op dezelfde wijze plaats als de eerste keer. Hierna is de test afgelopen en kunt u al uw dagelijkse bezigheden weer hervatten.
   

Er zijn nauwelijks risico’s verbonden aan de plakproef. Een positieve reactie op een plakproef verdwijnt meestal binnen 1 à 2 weken.

De arts bespreekt eventuele alternatieven met u. 

De arts vertelt u welke reacties er tijdens de plakproef zijn opgetreden. Eventueel krijgt u een folder mee en een allergiepas. Op de pas staat vermeld op welke stoffen u allergisch hebt gereageerd. Een reactie op een stof hoeft niet altijd iets te betekenen.

Uw behandelend arts bespreekt bij uw volgende polikliniekbezoek, of tijdens een telefonisch consult, de betekenis van de reacties met u. Een afspraak hiervoor hebt u waarschijnlijk tijdens uw eerste bezoek aan de polikliniek al meegekregen. Als u nog geen vervolgafspraak hebt, meld dit dan bij de doktersassistente. Samen maakt u dan alsnog uw vervolgafspraak.

Het kan zijn dat u op de afgesproken dag en tijd voor de plakproef verhinderd bent. Wij vragen u om dit dan zo spoedig mogelijk telefonisch door te geven via telefoonnummer 088-566 2000. We maken dan een nieuwe afspraak met u.

Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd bent over uw onderzoek. Heeft u na het lezen van deze tekst nog vragen? Aarzel dan niet om deze aan de dermatoloog of aan de medewerkers van de polikliniek Dermatologie te stellen. U bereikt de polikliniek Dermatologie via telefoonnummer 088 - 066 1000.